นางใน

“นางใน”

โดย อัษฎางค์ ยมนาค

นางใน หมายถึง ข้าราชการหญิงหรือหญิงรับใช้ในวังของไทยที่ทำงานใกล้ชิดกับเจ้านายในราชสำนัก โดยทั่วไปแล้ว “นางใน” มีหน้าที่หลายอย่าง เช่น การดูแลความสะดวกสบายของเจ้านาย ช่วยแต่งกาย ทำอาหาร ดูแลสถานที่ หรือทำงานในส่วนต่าง ๆ ของพระราชวัง

ในอดีต นางใน จะแบ่งออกเป็นลำดับชั้น มีทั้งที่เป็นข้าราชการหญิงซึ่งได้รับตำแหน่งและหน้าที่อย่างชัดเจน ไปจนถึงหญิงรับใช้ที่เป็นสามัญชน โดยนางในแต่ละคนจะมีหน้าที่แตกต่างกันไปตามตำแหน่งหรือ “ยศ” เช่น นางสนองพระโอษฐ์ นางประจำห้องเครื่อง หรือนางดูแลเครื่องแต่งกาย โดยมีการฝึกฝนทักษะการรับใช้ การประพฤติปฏิบัติตัว และวิธีการดูแลเจ้านายอย่างละเอียด

บทบาทและหน้าที่ของนางใน มีดังนี้:

1. ดูแลความสะดวกสบายของเจ้านาย

นางในจะทำหน้าที่ให้บริการและอำนวยความสะดวก เช่น การจัดเตรียมอาหาร เสื้อผ้า และสิ่งของจำเป็น

2. ช่วยเหลือในการทำกิจกรรมต่าง ๆ

นางในบางคนมีหน้าที่เฉพาะ เช่น ดูแลเครื่องแต่งกายของเจ้านาย จัดเตรียมพิธีการ หรือช่วยจัดตกแต่งห้อง

3. เป็นผู้ประสานงานและรับคำสั่งจากเจ้านาย

นางในจะรับคำสั่งและปฏิบัติตามเพื่อให้ทุกอย่างในวังเป็นไปอย่างเรียบร้อย

4. การฝึกฝนทักษะเฉพาะด้าน

นางในบางตำแหน่งต้องมีทักษะเฉพาะ เช่น การปรุงอาหารแบบชาววัง การทำเครื่องประดับ หรือการเย็บปักถักร้อย

นอกจากหน้าที่ในการดูแลเจ้านายแล้ว นางในยังเป็นผู้ที่ต้องปฏิบัติตามระเบียบวินัยและมารยาทที่เคร่งครัดในราชสำนัก ทำให้บุคคลเหล่านี้เป็นผู้ที่มีความรู้ความสามารถและความชำนาญในหลายด้าน ซึ่งบางครั้งอาจได้รับการสืบทอดวิธีการหรือสูตรลับของชาววังจากรุ่นสู่รุ่น

ในอดีต นางใน หรือข้าราชการหญิงในพระราชสำนักไทยมีข้อห้ามในการแต่งงาน โดยนางในทุกคนจะต้องถวายตัวเป็นข้าราชการหญิงที่รับใช้ใกล้ชิดในวัง และมีสถานะเป็นข้าราชบริพารของเจ้านาย ซึ่งหมายความว่าหญิงสาวที่เข้ามาทำงานในตำแหน่งนางในจะต้องสละสิทธิ์ในเรื่องการมีครอบครัวส่วนตัว

เหตุผลที่ห้ามนางในแต่งงาน มีดังนี้

1. เพื่อความจงรักภักดี
การห้ามแต่งงานถือเป็นการแสดงถึงความจงรักภักดีและความเสียสละต่อเจ้านาย เพราะนางในจะต้องให้ความสำคัญกับการรับใช้ในราชสำนักเป็นอันดับแรก

2. การรักษาความปลอดภัยและความลับ
นางในมักจะทำงานใกล้ชิดเจ้านาย และมีหน้าที่ที่อาจเกี่ยวข้องกับเรื่องส่วนพระองค์ของเจ้านาย ดังนั้นการห้ามแต่งงานจะช่วยลดความเสี่ยงในการเปิดเผยความลับในวังหรือการเกี่ยวข้องกับบุคคลภายนอกที่อาจกระทบต่อความปลอดภัย

3. เพื่อให้สามารถทำงานได้เต็มที่
การไม่มีภาระครอบครัวหรือสามีช่วยให้พวกเธอสามารถทุ่มเทให้กับการทำงานในวังได้อย่างเต็มที่ ไม่ต้องมีข้อจำกัดหรือภาระส่วนตัวที่อาจรบกวนหน้าที่การทำงาน

อย่างไรก็ตาม ในบางกรณี หากนางในได้รับพระราชทานอนุญาตจากเจ้านายให้แต่งงานได้ นางในผู้นั้นอาจได้รับอนุญาตให้ลาออกจากตำแหน่งและออกไปใช้ชีวิตกับครอบครัวตามปกติ แต่กรณีนี้มักเกิดขึ้นน้อยมากและต้องได้รับการอนุมัติโดยเฉพาะ

ข้าราชการหญิงที่ทำงานในพระราชสำนักปัจจุบันมีชื่อเรียกตำแหน่งหน้าที่ที่หลากหลาย ขึ้นอยู่กับหน้าที่และความรับผิดชอบที่ได้รับมอบหมาย

ตำแหน่งเหล่านี้มีการกำหนดอย่างเป็นทางการในฐานะข้าราชการในพระองค์ หรือในหน่วยงานต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับการปฏิบัติหน้าที่รับใช้พระมหากษัตริย์และพระบรมวงศานุวงศ์ ตัวอย่างตำแหน่งที่พบได้บ่อย ได้แก่:

1. ข้าราชการในพระองค์

ตำแหน่งนี้เป็นข้าราชการที่ทำงานใกล้ชิดและรับใช้ในพระองค์ของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว โดยปฏิบัติหน้าที่เฉพาะด้านที่ได้รับมอบหมาย

2. ราชองครักษ์หญิง

ข้าราชการหญิงที่มีหน้าที่ถวายอารักขาและรักษาความปลอดภัยให้กับพระมหากษัตริย์หรือพระบรมวงศานุวงศ์ ซึ่งมักมียศทางทหารและได้รับการฝึกฝนพิเศษในด้านการถวายความปลอดภัย

3. ข้าราชการสำนักพระราชวัง

ข้าราชการหญิงที่ปฏิบัติงานในหน่วยงานสำนักพระราชวัง ซึ่งมีหน้าที่ในการจัดการด้านพิธีการ ต้อนรับแขกบ้านแขกเมือง ดูแลงานเอกสาร และปฏิบัติงานอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้องกับราชสำนัก

4. ผู้ช่วยในพระองค์

ข้าราชการหญิงที่ทำหน้าที่ช่วยเหลือเจ้านายในกิจวัตรประจำวัน เช่น การเตรียมเสื้อผ้า การดูแลความสะดวกต่าง ๆ ซึ่งเป็นการสนับสนุนการทำงานและชีวิตประจำวันของพระมหากษัตริย์และพระบรมวงศานุวงศ์

5. ตำแหน่งเฉพาะด้านอื่น ๆ

บางครั้งอาจมีตำแหน่งเฉพาะที่ได้รับมอบหมายพิเศษ เช่น ผู้เชี่ยวชาญด้านพิธีการ ผู้ช่วยงานด้านสุขภาพ หรือผู้ดูแลด้านเอกสารส่วนพระองค์ เป็นต้น

ราชสำนักในต่างประเทศก็มี ข้าราชการหญิง หรือบุคคลที่ทำหน้าที่ใกล้ชิดกับพระมหากษัตริย์หรือพระบรมวงศานุวงศ์เช่นเดียวกับในประเทศไทย

แต่ในแต่ละประเทศมีการจัดโครงสร้างและเรียกชื่อตำแหน่งแตกต่างกันไปตามประเพณีและระเบียบของแต่ละราชสำนัก

ตัวอย่างระบบข้าราชการหญิงในพระราชสำนักต่างประเทศ:

1. ราชสำนักอังกฤษ

• ราชสำนักอังกฤษมีข้าราชบริพารหญิงที่ทำหน้าที่ใกล้ชิด เรียกว่า Lady-in-Waiting (สตรีในพระราชสำนัก) โดยทำหน้าที่ช่วยเหลือพระราชินีหรือพระบรมวงศานุวงศ์ในกิจวัตรประจำวัน การจัดงานพิธีการ และการต้อนรับแขกผู้มีเกียรติ

• Lady-in-Waiting ไม่ใช่ข้าราชการทางการ แต่เป็นผู้หญิงจากตระกูลสูงศักดิ์หรือสตรีชั้นสูงที่อุทิศตนให้กับการรับใช้ราชสำนัก ซึ่งได้รับเลือกให้เข้ารับตำแหน่งด้วยความไว้วางใจจากพระราชวงศ์

2. ราชสำนักญี่ปุ่น

• ญี่ปุ่นมีระบบข้าราชการในพระราชสำนักที่เรียกว่า Kunaicho ซึ่งประกอบด้วยข้าราชการทั้งชายและหญิง โดยมีการแบ่งงานและหน้าที่อย่างชัดเจน

• ข้าราชการหญิงในราชสำนักญี่ปุ่นทำหน้าที่ในส่วนต่าง ๆ เช่น ดูแลเรื่องพิธีการ ดูแลเครื่องแต่งกายและอาหารของจักรพรรดินีและพระบรมวงศานุวงศ์

3. ราชสำนักในยุโรปอื่น ๆ

• หลายประเทศในยุโรป เช่น สวีเดน สเปน และเนเธอร์แลนด์ มี ราชบริพารหญิง ที่ปฏิบัติหน้าที่ช่วยเหลือพระราชวงศ์คล้ายคลึงกับ Lady-in-Waiting ของอังกฤษ แต่บางประเทศอาจมีการกำหนดให้ข้าราชการหญิงเหล่านี้เป็นข้าราชการอย่างเป็นทางการ มีตำแหน่งและหน้าที่ชัดเจน รวมถึงได้รับเงินเดือนจากราชสำนัก

4. ราชสำนักในตะวันออกกลาง

• ราชวงศ์ในตะวันออกกลาง เช่น ซาอุดีอาระเบีย และจอร์แดน ก็มีข้าราชบริพารหญิงเช่นกัน แต่การทำงานใกล้ชิดกับพระบรมวงศานุวงศ์อาจมีข้อจำกัดตามหลักศาสนาและวัฒนธรรมที่เคร่งครัด ซึ่งส่วนใหญ่ข้าราชบริพารหญิงมักทำหน้าที่ในส่วนของสตรีในราชสำนัก เช่น พระราชินี เจ้าหญิง และสตรีชั้นสูง

ราชสำนักในต่างประเทศมีข้าราชการหญิงที่ทำงานใกล้ชิดพระบรมวงศานุวงศ์เช่นเดียวกับเมืองไทย แต่โครงสร้าง ตำแหน่ง และหน้าที่อาจแตกต่างกันไปตามประเพณี วัฒนธรรม และระบบกฎหมายของแต่ละประเทศ บางประเทศใช้สตรีชั้นสูงจากตระกูลขุนนาง ในขณะที่บางประเทศจัดให้เป็นตำแหน่งข้าราชการอย่างเป็นทางการ

สรุป นางใน ข้าราชการในพระองค์ ราชองครักษ์หญิง คือข้าราชการหญิงผู้ที่ทำงานในวัง ส่วนเจ้าจอมหรือพระสนมคือภรรยาเจ้า

เข้าใจให้ถูกต้องนะครับ