EU อเมริกา จอมปลอม
ประเทศไทยในกลยุทธ์ภูมิรัฐศาสตร์ของชาติตะวันตก: เกมอำนาจที่อยู่เหนือระบอบประชาธิปไตย
ประเทศไทยเป็นศูนย์กลางความสนใจของชาติตะวันตกมาเป็นเวลานาน โดยเฉพาะในบริบทของการแข่งขันระหว่างสหรัฐฯ และจีน ในอดีต ชาติตะวันตกมักวิพากษ์วิจารณ์ไทยอย่างหนัก โดยเฉพาะในช่วงที่มีรัฐบาลทหาร โดยใช้ข้ออ้างเรื่องการถดถอยของประชาธิปไตยและการละเมิดสิทธิมนุษยชน อย่างไรก็ตาม แม้ว่าไทยจะกลับมามีรัฐบาลพลเรือนที่มาจากการเลือกตั้งแล้ว แต่แรงกดดันจากตะวันตกก็ยังดำเนินต่อไป โดยเฉพาะในประเด็น สิทธิมนุษยชน ประชาธิปไตย และกฎหมายหมิ่นพระบรมเดชานุภาพ (ม.112)
คำถามสำคัญคือ แรงกดดันเหล่านี้เกิดจากความตั้งใจจริงที่จะส่งเสริมประชาธิปไตย หรือเป็นเพียงเครื่องมือทางภูมิรัฐศาสตร์ของชาติตะวันตก? บทความนี้เสนอว่า การวิพากษ์วิจารณ์ของชาติตะวันตกที่มีต่อไทย ไม่ได้เกิดจากรูปแบบการปกครองของประเทศ แต่เป็นเพราะไทยเป็นส่วนหนึ่งของการแข่งขันเชิงอำนาจระหว่างสหรัฐฯ กับจีน
ประเทศไทยในสมการอำนาจของสหรัฐฯ และจีน
ประเทศไทยมีความสำคัญในเชิงยุทธศาสตร์ เนื่องจากเป็น จุดศูนย์กลางของเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ และมีความสัมพันธ์ทางเศรษฐกิจกับจีนเพิ่มมากขึ้น โครงการ Belt and Road Initiative (BRI) ของจีนทำให้ไทยเป็น จุดยุทธศาสตร์สำคัญในด้านโครงสร้างพื้นฐานของภูมิภาค โดยเฉพาะในโครงการ รถไฟความเร็วสูง และการพัฒนาเขตพิเศษภาคตะวันออก (EEC)
เนื่องจากไทยมีความสัมพันธ์ใกล้ชิดกับจีนมากขึ้น ชาติตะวันตกจึงใช้ยุทธศาสตร์กดดันรัฐบาลไทย โดยนำเอาประเด็นประชาธิปไตยและสิทธิมนุษยชนมาเป็นเครื่องมือถ่วงดุลอิทธิพลของจีน
มาตรฐานที่ไม่สอดคล้องของตะวันตกต่อระบบการเมืองไทย
ในอดีต ชาติตะวันตกเคยใช้ รัฐบาลทหารเป็นข้ออ้างในการกดดันทางการทูตและเศรษฐกิจต่อไทย อย่างไรก็ตาม แม้ไทยจะกลับสู่ระบอบประชาธิปไตยแล้ว แต่ ชาติตะวันตกก็ยังคงกดดันในลักษณะเดิม ซึ่งสะท้อนว่า รูปแบบการปกครองของไทยอาจไม่ได้เป็นปัจจัยหลักของการถูกวิพากษ์วิจารณ์
ตัวอย่างที่ชัดเจนคือ การใช้การเจรจาข้อตกลงการค้าเสรี (FTA) ระหว่างไทยและสหภาพยุโรป (EU) เป็นเครื่องมือกดดันทางการเมือง โดยชาติตะวันตกพยายาม เชื่อมโยงเงื่อนไขทางเศรษฐกิจกับประเด็นสิทธิมนุษยชนและการปฏิรูปกฎหมายไทย ซึ่งเป็น ยุทธวิธีทั่วไปที่ตะวันตกใช้เพื่อบังคับให้ประเทศกำลังพัฒนายอมรับนโยบายของตน
กฎหมายหมิ่นพระบรมเดชานุภาพ (ม.112) กับสองมาตรฐานของตะวันตก
กฎหมายหมิ่นพระบรมเดชานุภาพ (ม.112) เป็นหนึ่งใน ข้ออ้างสำคัญที่ชาติตะวันตกใช้โจมตีไทย ว่าเป็นอุปสรรคต่อประชาธิปไตย อย่างไรก็ตาม ประเทศตะวันตกหลายแห่ง เช่น สหราชอาณาจักร สเปน และเดนมาร์ก ก็มีกฎหมายที่คุ้มครองประมุขของรัฐเช่นเดียวกัน แต่กลับไม่ได้ถูกวิพากษ์วิจารณ์ในระดับเดียวกับไทย
ข้อเท็จจริงนี้สะท้อนว่า ปัญหาไม่ได้อยู่ที่ตัวกฎหมายเอง แต่อยู่ที่เป้าหมายทางการเมืองของชาติตะวันตก หากชาติตะวันตกมีความจริงใจในเรื่องสิทธิมนุษยชน พวกเขาควรจะเรียกร้องให้ทุกประเทศ รวมถึงพันธมิตรของตน ปฏิรูปกฎหมายที่คล้ายคลึงกัน อย่างไรก็ตาม สิ่งที่เกิดขึ้นคือ ตะวันตกเลือกใช้ ม.112 เป็นเครื่องมือกดดันไทยทางการเมือง มากกว่าที่จะเป็นการปกป้องสิทธิมนุษยชนอย่างแท้จริง
ไทยในสงครามเศรษฐกิจตัวแทน
ประเทศไทยกำลังตกเป็น จุดยุทธศาสตร์สำคัญในสงครามการค้าระหว่างสหรัฐฯ และจีน ตะวันตกใช้ มาตรการทางเศรษฐกิจ เช่น ข้อตกลงการค้า การควบคุมการลงทุน และสิทธิพิเศษทางภาษี (GSP) เป็นเครื่องมือกดดันรัฐบาลไทยให้ดำเนินนโยบายที่เอื้อต่อผลประโยชน์ของตะวันตก
นอกจากนี้ สื่อตะวันตกและองค์กรระหว่างประเทศ ยังมีบทบาทในการสร้างภาพลักษณ์ว่าไทยเป็นรัฐที่ไม่เป็นประชาธิปไตย ซึ่งเป็นอีกหนึ่งกลยุทธ์ที่ใช้กดดันให้ไทยต้องปรับเปลี่ยนนโยบายภายในประเทศให้เป็นไปตามแนวทางของตะวันตก
ไทยควรตอบสนองอย่างไร?
เพื่อลดผลกระทบจากแรงกดดันทางการเมือง ไทยต้องดำเนินนโยบาย รักษาสมดุลทางการทูตและเศรษฐกิจ โดยใช้กลยุทธ์ดังนี้
1. เสริมสร้างความยืดหยุ่นทางการทูต – ไทยต้องรักษาความสัมพันธ์ที่ดีกับทั้งจีนและตะวันตก โดยไม่เอนเอียงไปฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งมากเกินไป
2. กระจายความเสี่ยงทางเศรษฐกิจ – ไทยควรขยายตลาดการค้าและการลงทุนให้กว้างขึ้น เพื่อลดการพึ่งพาอำนาจมหาอำนาจเพียงไม่กี่ประเทศ
3. เน้นนโยบายอาเซียนเป็นศูนย์กลาง – การร่วมมือกับประเทศเพื่อนบ้านจะช่วยเพิ่มอำนาจต่อรองของไทยในเวทีโลก
4. รักษาเอกราชทางนโยบายภายในประเทศ – ไทยต้องป้องกันไม่ให้มหาอำนาจใดเข้ามามีอิทธิพลเหนือการตัดสินใจทางกฎหมายและนโยบายของประเทศ
สรุป: ไทยต้องปกป้องอธิปไตยจากการเมืองโลก
ปัญหาที่ไทยเผชิญ ไม่ใช่เรื่องของประชาธิปไตยหรือสิทธิมนุษยชนเพียงอย่างเดียว แต่เป็นผลพวงของเกมภูมิรัฐศาสตร์ระดับโลก การที่ไทยยังคงเผชิญแรงกดดันจากตะวันตก แม้มีรัฐบาลที่มาจากการเลือกตั้ง สะท้อนว่าแรงกดดันดังกล่าวเกิดจากปัจจัยเชิงยุทธศาสตร์มากกว่าความกังวลด้านประชาธิปไตยจริง ๆ
ดังนั้น ไทยต้องสร้างความเข้มแข็งทางเศรษฐกิจ การทูต และความมั่นคงของชาติ เพื่อรักษาอำนาจอธิปไตยของตนเอง และหลีกเลี่ยงการตกเป็นเครื่องมือของมหาอำนาจในเกมการเมืองโลก
Thailand in Western Geopolitical Strategies: A Case of Power Play Beyond Democracy
Introduction
Thailand has long been a focal point of Western geopolitical interests, particularly within the context of U.S.-China tensions. Historically, Western nations have criticized Thailand, especially during the military-led government, citing concerns over democratic backsliding and human rights violations. However, despite the return of a civilian government through democratic elections, the West continues to exert pressure on Thailand, particularly through allegations regarding human rights, democracy, and the controversial lèse-majesté law. This raises the question: is Western criticism truly about democracy, or is it a strategic maneuver in a larger geopolitical struggle? This paper argues that Thailand is not merely being evaluated based on its governance system but is instead a strategic piece in the larger U.S.-China geopolitical and economic competition.
Thailand’s Position in the U.S.-China Geopolitical Rivalry
Thailand’s geopolitical significance lies in its strategic location within Southeast Asia and its growing economic ties with China. The Belt and Road Initiative (BRI) has solidified Thailand’s importance in China’s regional infrastructure plans, particularly through projects such as the high-speed railway and investments in the Eastern Economic Corridor (EEC). Given these developments, Western nations have adopted a pressure strategy, using democracy and human rights as tools to counterbalance China’s growing influence.
Evidence of such strategic positioning can be seen in Western approaches toward countries that align closely with China.
The West’s Inconsistent Approach to Thailand’s Political System
Historically, the West has used Thailand’s military rule as a justification for diplomatic and economic pressure. However, despite the democratic transition in 2023, Thailand still faces the same level of scrutiny and criticism. If the primary concern were genuinely about democracy, the shift to civilian governance should have alleviated tensions. Instead, the continued pressure indicates that Thailand’s internal political system is secondary to larger Western strategic concerns.
Moreover, the Free Trade Agreement (FTA) negotiations between Thailand and the European Union (EU) are being leveraged as a means of exerting influence over Thailand’s domestic policies, including its legal framework and human rights commitments. This aligns with a broader pattern in which Western nations use trade policies to enforce political changes in developing countries, a tactic often observed in global trade negotiations.
The Lèse-Majesté Law and Western Double Standards
One of the key areas of Western criticism against Thailand is the lèse-majesté law (Article 112 of the Thai Criminal Code), which criminalizes insults to the monarchy. However, similar laws exist in Western democracies, such as the United Kingdom, Spain, and Denmark, yet these nations do not face the same level of international condemnation.
The selective application of human rights discourse suggests that Western criticisms are not about the law itself but about Thailand’s geopolitical stance. If human rights were the true concern, Western allies with similar laws should face equal scrutiny. Instead, the lèse-majesté issue has been instrumentalized as a political pressure point rather than a genuine commitment to human rights.
Thailand as a Proxy in Economic Warfare
Thailand has become increasingly entangled in the U.S.-China trade war. The U.S. and EU have used economic tools, such as trade negotiations, investment regulations, and Generalized System of Preferences (GSP) incentives, to influence Thailand’s policies. These tactics mirror Western strategies in other Southeast Asian countries, where economic agreements come with political conditions.
Additionally, the media and international organizations often play a role in amplifying narratives that portray Thailand as an undemocratic state, further reinforcing Western pressure. This approach is not aimed at genuine democratic promotion but rather at limiting China’s influence in Thailand.
How Thailand Should Respond
Given this geopolitical reality, Thailand must adopt a balanced foreign policy that neither fully aligns with China nor succumbs to Western pressures. The following strategies are crucial:
1. Strengthening Diplomatic Flexibility – Thailand should maintain strong diplomatic ties with both China and the West, ensuring that it does not become overly dependent on any single power.
2. Economic Diversification – By expanding trade and investment beyond U.S.-China interests, Thailand can reduce its vulnerability to economic coercion.
3. ASEAN-Centric Strategy – Collaborating more closely with ASEAN nations will enhance Thailand’s regional influence and bargaining power in negotiations with major global players.
4. Domestic Policy Independence – Thailand must resist external pressure that seeks to impose foreign political ideologies while maintaining domestic stability and national sovereignty.
Conclusion
Thailand’s current geopolitical dilemma is not about its democratic legitimacy but about its strategic role in global power competition. The persistence of Western criticism, despite the country’s return to civilian governance, reveals a broader political agenda aimed at countering China’s regional influence. By using democracy and human rights as diplomatic tools, Western nations seek to manipulate Thailand’s policies in their favor.
For Thailand to navigate this complex landscape, it must exercise strategic autonomy, maintain diplomatic balance, and strengthen regional alliances. The challenge for Thailand is not merely defending its democracy from external scrutiny but ensuring that its sovereignty and policy decisions remain free from geopolitical manipulation.
